Ο μεσαίωνας είναι εδώ. Επέστρεψε ή επιστρέφει. Όχι σαν υποταγή του κοσμικού στο θρησκευτικό αλλά με τη μορφή ενός παντοδύναμου και ανεξέλεγκτου οικονομισμού.
Η οικονομική εξουσία καθυποτάσσει την πολιτική κι έχει από καιρό ιδιοποιηθεί την πνευματική ως μέσο για περισσότερα κέρδη.
Ο λόγος έχει πάψει να περιγράφει την αντικειμενική πραγματικότητα κι οι έννοιες έχουν γίνει μέσα ελαστικά για την συντήρηση της καθεστηκυίας οικονομικής τάξης.Το ιδιωτικό συνθλίβει το δημόσιο κι ο πολίτης μια έννοια σφαιρική που ανθίζει σε εποχές πνευματικής εγρήγορσης υποχωρεί μπρος τον καταναλωτή την απόλυτη έκφραση της πιο εγωιστικής ιδιωτείας.
Ο παραλληλισμός του τότε με το τώρα είναι περισσότερο από εμφανής.
Ο μεσαίωνας των πιστών απολυτοποιουσε την θρησκευτικότητα όπως και ο μεσαίωνας των καταναλωτών τη κατανάλωση.
Το πνεύμα σαν έκφραση της πολυπλοκότητας της ανθρώπινης ύπαρξης κόβεται και ράβεται στα μέτρα της καθεστηκυίας εκκλησιαστικής τάξης στη μια περίπτωση και της « εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς» στην άλλη.
Η πνευματική σύγχυση προπαγανδίζεται με εύληπτες προτροπές « πίστευε και μη ερεύνα» τότε, « κατανάλωνε και μη σκέπτεσαι» τώρα.
Οι προπαγανδιστές βέβαια και τα μέσα τους διαφέρουν. Ο ιεροκήρυκας και ο ιεροεξεταστής με την πυρά και την κόλαση κι όπλο τον τρόμο από την μια πλευρά, ο διαφημιστής κι ο δημοσιοσχεσίτης με την εταιρεία-χορηγό και τα ΜΜΕ με όπλο την υποβολή και την πλύση εγκεφάλου από την άλλη.
Κι όσο κι αν τα μέσα μαλάκωσαν κι έγιναν λιγότερο ορατά οι προθέσεις της χειραγώγησης και της καθυποταγής παραμένουν οι ίδιες. Οι αλυσίδες σιδερένιες ή χρυσές δεσμεύουν το ίδιο κι αποκαλύπτουν εξίσου το φασισμό του δημιουργού τους. Οι « ανθρωπιστικές επιδιώξεις» βέβαια δεν έλειψαν και στις δυο περιπτώσεις. Η « σωτηρία της ψυχής» και το « κέρδος του παραδείσου» τότε, στέλνοντας χιλιάδες ανθρώπους στην πυρά, «η άνεση, η ευκολία και η επιδίωξη της ευτυχίας» σήμερα, αρρωσταίνοντας και εξανδραποδίζοντας εκατομμύρια.
Και πίσω από όλα αυτά μια εξουσία παντοδύναμη σίγουρη για το αιώνιο της ύπαρξης της που μιλούσε και μιλάει για το τέλος της ιστορίας, προτάσσοντας την ιδεολογία της ως δόγμα κι ανάγοντας την σε μοναδική σκέψη. Και δεν υπάρχει καλύτερο δείγμα της παροξυσμικής της αλαζονείας αλλά και του τρόπου που χρησιμοποιεί την πνευματική σύγχυση την άγνοια και την ψευδαίσθηση ως μέσα υποδούλωσης, από τον τρόπο χειρισμού των εννοιών. Το ψάρι που βαφτίζεται κρέας για να υπηρετήσει την ιερατική εξουσία έδωσε τη θέση του στο απορρυπαντικό ως ταυτόσημο της οικογενειακής ευτυχίας , το αυτοκίνητο της κοινωνικής επιτυχίας, την πάνα ως υποδήλωση της μητρικής φροντίδας , το κόσμημα ως ερωτικό φετίχ και το γιαούρτι ως υποκατάστατο του σεξ. Και το γαϊτανάκι της πνευματικής χειραγώγησης επεκτείνεται και στο χώρο της πολιτικής βαφτίζοντας τα εργασιακά δικαιώματα « κεκτημένα», τον άνεργο « ημιαπασχολούμενο», τον καπιταλισμό « κοινωνία της αγοράς», τον μισθοφόρο προπαγανδιστή « δημοσιογράφο», προς εξυπηρέτηση κεφαλαιοκρατών και κερδοσκόπων που βαφτίζονται « θεσμικοί επενδυτές» και κατακυρίευση της γης από την οικονομική εξουσία των πολυεθνικών που αλλιώς καλείται « παγκοσμιοποίηση».
Μα οι μεσαίωνες όσο κι αν το θέλουν δεν διαρκούν αιώνια.
Ο φανατισμός του πιστού βρίσκει μέσα του αντίπαλο την λογική και την κριτική αμφισβήτηση που όσο κι αν τα βαφτίζει σατανά εμμένουν στο πυρήνα της σκέψης του.
Ο ψυχαναγκαστικός ευδαιμονισμός του καταναλωτή κι η ευωχία του κορεσμού συντρίβονται πάντα από την μοναξιά και το άγχος που καμιά αγορά δεν καθησυχάζει.
Η πνευματική ανάγκη του ανθρώπου να ορίζει την πραγματικότητα, να περιγράφει με σαφήνεια και να διακρίνει τις έννοιες σκιρτάει πάντα μέσα του σαν το προανάκρουσμα της ελευθερίας που έρχεται.
Το ψάρι μένει πάντα ψάρι με όποιο αξίωμα κι αν βεβαιώσουμε για το αντίθετο και το αυτοκίνητο, το αποσμητικό, το κόσμημα, υλικά αντικείμενα, σύνολα τεχνικών χαρακτηριστικών λάμπουν πάντα λιγότερο από την ανθρωπιά, την αγάπη, τον έρωτα, με όσες πληρωμένες διαφημίσεις κι αν βομβαρδιστεί το θυμικό μας.
Οι εξουσίες πέφτουν….Από εκείνους που φωνάζουν « κι όμως γυρίζει». Από ανθρώπους που αρνούνται το μάρκετινγκ της υποδούλωσης καταγελούν την διαφημιστική πρακτική ως πλύση εγκεφάλου και ψυχολογικό βιασμό ( εξίσου προσβλητικό για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια όσο κι ο σωματικός) απελευθερώνουν την πνευματική δραστηριότητα από τα δεσμά της οικονομικής όπως παλιότερα κι από εκείνα της θρησκευτικής εξουσίας.
Ο κόσμος αλλάζει…. Αλλάζει πρώτα στη σκέψη μας…..
Έτσι ήταν, έτσι είναι, έτσι θα είναι….
Αμήν.
